Η αορτική βαλβίδα είναι η βαλβίδα μεταξύ της αριστερής κοιλίας της καρδιάς και της αορτής.
Αποτελείται από τρεις γλωχίνες που ανοιγοκλείνουν, ώστε να μεταφέρεται το αίμα απρόσκοπτα και συγχρονισμένα στην αορτή.
Με την πρόοδο της ηλικίας, αλλά και σε νεότερα άτομα κάποιες φορές (ειδικά σε δίπτυχες βαλβίδες, δηλαδή όταν η αορτική βαλβίδα αποτελείται από δύο γλωχίνες και όχι από τρεις) επασβεστώνεται η βαλβίδα, κάτι που καθιστά πιο δύσκολη τη διάνοιξη της (στένωση) και προβληματική τη σύγκλειση της (ανεπάρκεια).
Έτσι, αναπτύσσονται συμπτώματα που αρχικά είναι η δύσπνοια κατά την έντονη σωματική δραστηριότητα και στη συνέχεια και κατά την μέτρια και ήπια σωματική κόπωση. Συχνή είναι και η στηθάγχη, δηλαδή οι πόνοι στο στήθος κατά την σωματική κόπωση, αλλά και λιποθυμικά επεισόδια, που χαρακτηρίζονται από απώλεια συνείδησης και τραυματισμούς και οφείλονται στην χαμηλή παροχή αίματος .
Η φαρμακευτική αγωγή δε μπορεί να αντιμετωπίσει αιτιολογικά τη νόσο παρά μόνο να αμβλύνει εν μέρει τα ενοχλήματα του ασθενούς. Η στένωση της βαλβίδας επιδεινώνεται με τον χρόνο και τα συμπτώματα των ασθενών γίνονται όλο και πιο έντονα. Επιπρόσθετα, έχει φανεί ότι η σοβαρή στένωση της αορτικής βαλβίδας σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα των ασθενών.Καθώς η στένωση της αορτικής βαλβίδας συναντάται συχνά σε όλο και πιο ηλικιωμένους ανθρώπους με πολλαπλά προβλήματα υγείας και αυξημένη συννοσηρότητα η χειρουργική επέμβαση στη βαλβίδα είναι επικίνδυνη, ενώ η ανάρρωση του ασθενούς εργώδης και χρονοβόρα.
Η επέμβαση TAVI
Με τη διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας (TAVI) αποφεύγουν το ανοιχτό χειρουργείο καρδιάς άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, στους οποίους η χειρουργική επέμβαση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο και περισσότερες επιπλοκές.
Η επέμβαση πραγματοποιείται με τη συνεργασία επεμβατικών καρδιολόγων και αγγειοχειρουργών. Η διαδερμική αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας γίνεται μέσω της μηριαίας αρτηρίας. Η νέα βαλβίδα προωθείται μέσω της αορτής, εκπτύσσεται εντός της υπάρχουσας στενωμένης βαλβίδας και λειτουργεί άμεσα.
Η επέμβαση είναι σύντομη και πραγματοποιείται με μέθη ή ήπια νάρκωση, ενώ οι ασθενείς παραμένουν για ένα βράδυ στη μονάδα εντατικής θεραπείας για παρακολούθηση και στη συνέχεια για 2 με 4 ημέρες σε απλό θάλαμο νοσηλείας.
Η ανάρρωση είναι πιο εύκολη και σύντομη και οι ασθενείς επιστρέφουν στις δραστηριότητές τους σύντομα.
Η επέμβαση θεωρείται ασφαλής και κατάλληλη για ανθρώπους ηλικίας άνω των 75 ετών.
Κατά την επέμβαση χρησιμοποιούνται φίλτρα με διαδερμική εφαρμογή για αποφυγή εγκεφαλικών επεισοδίων.
Η βελτίωση των συμπτωμάτων είναι γρήγορη και μετά την έξοδο από το νοσοκομείο ο ασθενής μπορεί να επανέλθει σύντομα στις δραστηριότητές του.
Η εμπειρία
Η επέμβαση πραγματοποιείται από το 2002 και έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 500.000 διαδερμικές εμφυτεύσεις αορτικής βαλβίδας παγκοσμίως από πιστοποιημένα Καρδιολογικά Κέντρα.
Η εμπειρία της ομάδας του Heart Center είναι πολύ μεγάλη και ξεπερνά ήδη τις 400 διαδερμικές επεμβάσεις TAVI. Είναι πιστοποιημένη εδώ και χρόνια στην εκπαίδευση ιατρών σε μεγάλα Κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού, πάνω στις μεθόδους διαδερμικής/ διακαθετηριακής αντιμετώπισης των βαλβιδικών παθήσεων της καρδιάς. Επίσης, λόγω της πολύ μεγάλης εμπειρίας της σε αυτή την ιδιαιτέρως απαιτητική επέμβαση, την έχουν εμπιστευθεί από τις μεγαλύτερες εταιρίες παραγωγών βαλβίδων στον κόσμο για τη διενέργεια των πρώτων επεμβάσεών τους με νέες, καινοτόμες βαλβίδες, σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ενδείξεις και αντενδείξεις
Η διαδερμική εμφύτευση της αορτικής βαλβίδας (TAVI) έχει ένδειξη για ασθενείς από χαμηλού έως και πολύ υψηλού κινδύνου και μεγάλης ηλικίας, αλλά όχι για πολύ νέους ηλικιακά ασθενείς στους οποίους είναι προτιμητέα η καρδιοχειρουργική επέμβαση. Μία από τις αιτίες είναι ότι συνήθως σε αυτούς τους ασθενείς η στένωση οφείλεται στην ύπαρξη δίπτυχης αορτικής βαλβίδας (συγγενής καρδιοπάθεια) όπου οι διαδερμικές βαλβίδες λειτουργούν αλλά όχι με τα καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης, συνήθως συνυπάρχει και ανεύρυσμα στην ανιούσα αορτή, οπότε με το χειρουργείο γίνεται συνδυασμένα αντιμετώπιση και των δύο προβλημάτων.
Η TAVI δεν εφαρμόζεται σε ασθενείς με λοίμωξη της βαλβίδας. Επίσης, σε ασθενείς με πολύ μεγάλη στένωση ή απόφραξη των αρτηριών. Για να διέλθουν οι καθετήρες από τη μηριαία αρτηρία και να φτάσουν στην καρδιά, το μέγεθος των αρτηριών πρέπει να είναι τουλάχιστον 5-5,5 χιλιοστά. Πρωτοποριακά η ομάδα μας εφαρμόζει το σύστημα προώθησης FlexNav της βαλβίδας Portico, το οποίο λόγω των εξαιρετικών χαρακτηριστικών του, βοηθάει στη διέλευση της βαλβίδας και σε μεγάλες στενώσεις.
Σε περιπτώσεις μεγαλύτερης στένωσης, η ομάδα του “Heart Center” χρησιμοποιεί εναλλακτικούς δρόμους διέλευσης όπως η υποκλείδιος αρτηρία ή η απευθείας τοποθέτηση στην αορτή ή δια της κορυφής της αριστερής κοιλίας, με τη συνδρομή του καρδιοχειρουργού. Ωστόσο, δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις αυτό εφικτό για ένα ασφαλές αποτέλεσμα, οπόταν τότε αποτελεί αντένδειξη.
TAVI σε ασθενείς με βιολογική βαλβίδα
Η διαδερμική TAVI έχει ισχυρές ενδείξεις σε ασθενείς οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε ανοιχτή επέμβαση για αντικατάσταση βαλβίδας με βιολογική. Μετά την παρέλευση 10ετίας, η βαλβίδα αυτή μπορεί να εκφυλιστεί. Επειδή σε αυτή την κατηγορία ασθενών το δεύτερο χειρουργείο, όπως πάντα, έχει πολύ αυξημένο κίνδυνο, αποτελεί ιδανική επιλογή η διαδερμική τοποθέτηση βαλβίδας μέσα στην παλιά βαλβίδα (Valve in valve).