Διαδερμική εμφύτευση αορτικής βαλβίδας (TAVI)

Η αορτική στένωση αποτελεί μία πολύ συχνή βαλβιδοπάθεια κυρίως σε άτομα μεγάλης ηλικίας. Αποτελεί σοβαρό πρόβλημα υγείας καθώς η αορτική βαλβίδα είναι η κεντρική βαλβίδα της καρδιάς μέσω της οποίας διοχετεύεται το αίμα από την καρδιά σε ολόκληρο το σώμα και η στένωσή της οδηγεί σε μείωση της καρδιακής λειτουργίας.

Η στένωση αορτικής βαλβίδας εκδηλώνεται με έντονα συμπτώματα όπως δύσπνοια, στηθάγχη, λιποθυμικά επεισόδια, ενώ εάν η στένωση είναι μεγάλη, εγκυμονεί κίνδυνο αιφνίδιου θανάτου.

Η θεραπεία της πάθησης είναι η αντικατάσταση αορτικής βαλβίδας η οποία στο παρελθόν ήταν αποκλειστικά χειρουργική.

Από το 2002 εφαρμόζεται η διαδερμική εμφύτευση – αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας (Transcatheter Aortic Valve Implantation  – TAVI) και μέχρι σήμερα πλέον των 500.000 ασθενών παγκοσμίως έχουν επωφεληθεί από την εφαρμογή της. Πρωτοεφαρμόστηκε στην αντιμετώπιση πρακτικά ανεγχείρητων ασθενών, στους οποίους διαπιστώθηκε τεράστια βελτίωση στην ποιότητα αλλά και στη διάρκεια ζωής τους. Ακολούθησε η εφαρμογή σε ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου όπου διαπιστώθηκε ότι τα αποτελέσματα ήταν ισοδύναμα με αυτά των χειρουργικών επεμβάσεων και επιπλέον οι ασθενείς, είχαν ταχύτερη κινητοποίηση.

Λόγω της συσσωρευμένης εμπειρίας και της αύξησης του αριθμού των επεμβάσεων παγκοσμίως, βελτιώθηκαν και τεχνικά τα υλικά. Επίσης, διενεργήθηκαν μελέτες σε ασθενείς μετρίου χειρουργικού κινδύνου και τα αποτελέσματα της διαδερμικής επέμβασης παραμένουν ισοδύναμα έναντι της καρδιοχειρουργικής.

Οι τελευταίες πολύ μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικάνικες μελέτες για ασθενείς χαμηλού χειρουργικού κινδύνου κατέδειξαν την υπεροχή της διαδερμικής αντικατάστασης με την εμφύτευση νέας, έναντι του ανοιχτού χειρουργείου (καθώς εξαλείφεται ο κίνδυνος ενός εγκεφαλικού ή άλλης επιπλοκής), σε ασθενείς άνω των 65 ετών.

Οι νέας γενιάς βαλβίδες, τοποθετούνται πιο γρήγορα και είναι πιο αποτελεσματικές στη διαχείριση του προβλήματος της βαλβιδοπάθειας. Η επέμβαση έχει ολοένα και μικρότερες επιπλοκές, ολοένα και καλύτερα αποτελέσματα, αποτελεί πλέον ρουτίνα στα εξειδικευμένα Καρδιολογικά Κέντρα τα οποία διαθέτουν πιστοποίηση από το υπουργείο Υγείας για τη διενέργεια της TAVI.

Η πιστοποίηση δίδεται μόνο σε Καρδιολογικές Κλινικές στις οποίες οι επεμβατικές ομάδες διαθέτουν αποδεδειγμένα γνώσεις, εμπειρία και δεξιότητες. Τις ομάδες απαρτίζουν Επεμβατικοί Καρδιολόγοι,  Καρδιοχειρουργός, Αγγειοχειρουργός, κλινικός Καρδιολόγος με εμπειρία στις βαλβιδοπάθειες, Καρδιολόγος με εμπειρία στον υπέρηχο και στην απεικόνιση, ειδικός στην καρδιακή ανεπάρκεια και ειδικός Αναισθησιολόγος. Η άδεια της ομάδας ελέγχεται και ανακαλείται εάν δεν διενεργήσει σε συγκεκριμένο χρόνο, μεγάλο αριθμό αντίστοιχων επεμβάσεων TAVI.

Η διαδερμική εμφύτευση της αορτικής βαλβίδας (TAVI) έχει ένδειξη για ασθενείς από χαμηλού έως και πολύ υψηλού κινδύνου και μεγάλης ηλικίας, αλλά όχι για πολύ νέους ηλικιακά ασθενείς στους οποίους είναι προτιμητέα η καρδιοχειρουργική επέμβαση. Μία από τις αιτίες είναι ότι συνήθως σε αυτούς τους ασθενείς η στένωση οφείλεται στην ύπαρξη δίπτυχης αορτικής βαλβίδας (συγγενής καρδιοπάθεια) όπου οι διαδερμικές βαλβίδες λειτουργούν αλλά όχι με τα καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης, συνήθως συνυπάρχει και ανεύρυσμα στην ανιούσα αορτή, οπότε με το χειρουργείο γίνεται συνδυασμένα αντιμετώπιση και των δύο προβλημάτων.

Η TAVI δεν εφαρμόζεται σε ασθενείς με λοίμωξη της βαλβίδας. Επίσης, σε ασθενείς με πολύ μεγάλη στένωση ή απόφραξη των αρτηριών. Για να διέλθουν οι καθετήρες από τη μηριαία αρτηρία και να φτάσουν στην καρδιά, το μέγεθος των αρτηριών πρέπει να είναι τουλάχιστον 5-5,5 χιλιοστά. Ωστόσο, η ομάδα μας, πρωτοπόρα στην εφαρμογή των πιο σύγχρονων τεχνολογιών προς όφελος του ασθενούς, χρησιμοποιεί πρώτη στην Ελλάδατο σύστημα προώθησης FlexNav της βαλβίδας Portico, το οποίο λόγω των εξαιρετικών χαρακτηριστικών του, βοηθάει στη διέλευση της βαλβίδας και σε μεγάλες στενώσεις.

Σε περιπτώσεις μεγαλύτερης στένωσης, η ομάδα του “Heart Center” χρησιμοποιεί εναλλακτικούς δρόμους διέλευσης όπως η υποκλείδιος αρτηρία ή η απευθείας τοποθέτηση στην αορτή ή δια της κορυφής της αριστερής κοιλίας, με τη συνδρομή του καρδιοχειρουργού. Ωστόσο, δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις αυτό εφικτό για ένα ασφαλές αποτέλεσμα, οπόταν τότε αποτελεί αντένδειξη.

Η διαδερμική TAVI έχει ισχυρές ενδείξεις σε ασθενείς οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε ανοιχτή επέμβαση για αντικατάσταση βαλβίδας με βιολογική. Μετά την παρέλευση 10ετίας, η βαλβίδα αυτή μπορεί να εκφυλιστεί. Επειδή σε αυτή την κατηγορία ασθενών το δεύτερο χειρουργείο, όπως πάντα, έχει πολύ αυξημένο κίνδυνο, αποτελεί ιδανική επιλογή η διαδερμική τοποθέτηση βαλβίδας μέσα στην παλιά βαλβίδα (Valve in valve).

Η επέμβαση πραγματοποιείται στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο με ήπια αναισθησία, και διαρκεί περίπου 2 ώρες. Η εμφύτευση της νέας βαλβίδας γίνεται με ειδικό σύστημα καθετήρων δια μέσου της μηριαίας αρτηρίας. Χρησιμοποιείται πάντοτε ειδική συσκευή προστασίας της εγκεφαλικής αρτηρίας (συσκευή Sentinel) η οποία τοποθετείται διαδερμικά  από τη δεξιά κερκιδική αρτηρία. Η συσκευή είναι εγκεκριμένη από τον Αμερικάνικο Οργανισμό Υγείας (FDA) και ελαττώνει σημαντικά την πιθανότητα αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου που είναι δυνητικά, καταστροφική επιπλοκή.