Οι παραβαλβιδικές διαφυγές προκαλούνται από την δημιουργία ενός κενού ανάμεσα στη βαλβίδα και τους γύρω ιστούς. Αντιπροσωπεύουν το 5%-15% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε καρδιοχειρουργική επέμβαση για αντικατάσταση των βαλβίδων και αυξάνουν αριθμητικά συνεχώς, όσο αυξάνουν και οι ασθενείς που κατά τα τελευταία χρόνια υποβάλλονται σε αντικατάσταση βαλβίδων.
Οι παραβαλβιδικές διαφυγές οφείλονται κυρίως στο γεγονός ότι οι ιστοί των ασθενών αυτών είναι κακής ποιότητας με αποτέλεσμα να ανοίξουν με την πάροδο του χρόνου οι ραφές της επέμβασης. Επίσης, μπορεί να οφείλονται σε λοίμωξη της βαλβίδας (ενδοκαρδίτιδα), που προκαλεί λύση των ιστών και κατ΄ επέκταση σε παραβαλβιδικές διαφυγές, καθώς και σε άλλες, σπανιότερες αιτίες.
Η διάγνωση για τον έλεγχο των παραβαλβιδικών διαφυγών είναι δύσκολη και πρέπει να γίνεται από ιδιαίτερα έμπειρους καρδιολόγους κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο της καρδιάς σε 3D υπέρηχο και πιθανόν με διοισοφάγειο υπερηχογράφημα.
Συμπτώματα παραβαλβιδικών διαφυγών
Τα συμπτώματα των παραβαλβιδικών διαφυγών είναι η καρδιακή ανεπάρκεια και η αιμόλυση στις περιπτώσεις όπου καταστρέφονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια μέσα από τη βαλβίδα. Ο ασθενής παρουσιάζει αναιμία, υποβάλλεται σε συνεχείς μεταγγίσεις, οδηγείται σε νεφρική ανεπάρκεια και επανειλημένες νοσηλείες.
Αντιμετώπιση παραβαλβιδικών διαφυγών
Η επανεγχείρηση ασθενών με παραβαλβιδική διαφυγή είναι υψηλού κινδύνου επιπροσθέτως λόγω της επιβάρυνσής τους από την καρδιακή ανεπάρκεια και πιθανόν τη μόλυνση, ενώ εάν οφείλεται στους κακούς ιστούς, δεν μπορούν αντικειμενικά να υπάρχουν εγγυήσεις ότι δεν θα ξεκολλήσουν εκ νέου οι ραφές.
Διαδερμική επιδιόρθωση
Σε αυτή τη δύσκολη κατηγορία ασθενών, μπορούν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια με χαμηλό κίνδυνο, οι σύγχρονες διαδερμικές μέθοδοι. Τόσο για την μιτροειδή όσο και για την αορτική βαλβίδα, ο επεμβατικός καρδιολόγος οδηγεί στοχευμένα με καθετήρες και σύρματα ειδικές συσκευές, τα plugs, οι οποίες κλείνουν τις παραβαλβιδικές διαφυγές με ποσοστά επιτυχίας που κυμαίνονται στο 80%-90.
Τα plugs, μοιάζουν με ομπρελίτσες προσαρμοσμένες στο σχήμα και το μέγεθος του ελλείμματος της βαλβίδας. Συχνά, ενσωματώνονται με τους γύρω ιστούς από τα κύτταρα της καρδιάς, το ενδοθήλιο.
Εάν η παραβαλβιδική διαφυγή είναι πολύ μεγάλη, ο στόχος δεν είναι πάντα να κλείσει εντελώς, αλλά να μειωθεί τόσο, ώστε ο ασθενής να μην έχει καρδιακή ανεπάρκεια. Εάν είναι μικρή αλλά έχει προκληθεί αιμόλυση, ο στόχος είναι να κλείσει το επίμαχο σημείο που καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια.
Λόγω της εξαιρετικά βεβαρυμμένης κατάστασης στην περιοχή των βαλβίδων αυτής της κατηγορίας των ασθενών, ένα ποσοστό 20-10% μπορεί να παρουσιάσει υποτροπή με λύση της συνέχειας των ιστών σε διπλανό σημείο, επειδή οι πιέσεις και η τριβή των ιστών είναι μεγάλες. Όμως δεν υπάρχει αντένδειξη για επανάληψη της μεθόδου και στο σημείο αυτό, καθώς δεν υπάρχει άλλη χαμηλότερου κινδύνου, επιλογή.
Ο κίνδυνος από την επέμβαση εφαρμογής των plugs είναι κάτω του 1% και δεν απαιτείται η χρήση σκιαγραφικού, πλην της χρήσης μικρής ποσότητας σκιαγραφικού στις διαφυγές της αορτικής βαλβίδας.
Μετά την επέμβαση, βελτιώνεται σημαντικά η καρδιακή ανεπάρκεια, δηλ. ο ασθενής διαπιστώνει ότι αυξάνουν οι αντοχές του, μειώνεται η δύσπνοιά του, μειώνονται οι εισαγωγές στο νοσοκομείο, σταματάει η αιμόλυση και κατ΄ επέκταση η ανάγκη μεταγγίσεων.
Ασθενείς που έχουν υποβληθεί ήδη σε επέμβαση βαλβίδας
Ένας ακόμη σημαντικός λόγος που η διαδερμική επέμβαση είναι μια πολύ καλή επιλογή, είναι το γεγονός ότι η μέθοδος δεν αποκλείει τη δυνατότητα να ξαναχειρουργηθεί ο ασθενής εάν παραστεί ανάγκη. Ιδιαίτερα εάν ο ασθενής με βαλβίδα δεν είναι υπερήλικας, μπορεί να αντιμετωπίσει σε 10-15 χρόνια πρόβλημα μείωσης της λειτουργικότητας της βαλβίδας. Εφόσον η προσθετική βαλβίδα που ήδη φέρει λειτουργεί καλά, παρ΄ ότι υπάρχει παραβαλβιδική διαφυγή, με την εφαρμογή των plugs, δεν επιβαρύνεται με μία νέα επέμβαση και βλάβη των ιστών. Σταθεροποιείται για τα επόμενα χρόνια και διατηρεί τη δυνατότητα μιας νέας επέμβασης στο μέλλον, εάν και εφόσον αυτή απαιτηθεί.