Η στεφανιαία νόσος, αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες θνητότητας στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Στις ΗΠΑ οι οποίες αποτελούν άριστο επιδημιολογικό μοντέλο παρατήρησης λόγω της πολυπολιτισμικότητας τους, αφορά 14 εκατομμύρια ασθενείς. Στην Ευρώπη η ενδονοσοκομειακή θνητότητα κυμαίνεται από 3-5% (οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου τύπου NSTEMI) έως και 7% (οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου τύπου STEMI).
Η στεφανιαία νόσος προκαλείται κυρίως από τη στένωση ή απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών, οι οποίες παρέχουν αίμα και οξυγόνο στην καρδιά. Αυτό συμβαίνει όταν οι αρτηρίες αυτές φράσσονται ή περιορίζονται λόγω της ανάπτυξης πλάκας, μιας διαδικασίας που ονομάζεται αθηροσκλήρωση. Λόγω της αύξησης της αθηρωματικής πλάκας, επέρχεται ρήξη στο τοίχωμά της, το περιεχόμενο της έρχεται σε επαφή με το αίμα, οπότε δημιουργείται θρόμβος που μπορεί να αποφράξει την αρτηρία, σταματώντας τη ροή του αίματος.
Υπάρχουν περιπτώσεις αυτοδιάλυσης του θρόμβου και απελευθέρωσης της ροής του αίματος, αλλά εάν η έμφραξη της αρτηρίας είναι πλήρης, τότε το τμήμα της καρδιάς που αυτή τροφοδοτούσε με αίμα σταδιακά νεκρώνεται, οπότε προκαλείται έμφραγμα μυοκαρδίου.
Οι παράγοντες κινδύνου για την αθηροσκλήρωση και τη στεφανιαία νόσο είναι:
- Υψηλή χοληστερόλη: Η υπερβολική ποσότητα «κακής» LDL χοληστερόλης στον οργανισμό μπορεί να σχηματίσει πλάκα στις αρτηρίες.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση: Η αυξημένη πίεση μπορεί να βλάψει τα τοιχώματα των αρτηριών, διευκολύνοντας τη συσσώρευση πλάκας.
- Κάπνισμα: Ο καπνός του τσιγάρου αυξάνει τη συσσώρευση πλάκας και προκαλεί φλεγμονή στα αιμοφόρα αγγεία.
- Παχυσαρκία: Συνδέεται με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης.
- Διαβήτης τύπου 2 και αυξημένοι δείκτες γλυκόζης στο αίμα
- Κληρονομικότητα: Η οικογενειακή ιστορία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου.
- Η καθιστική ζωή, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το άγχος και η ηλικία (η στεφανιαία νόσος αυξάνει με την ηλικία).
Η συνδυασμένη παρουσία αυτών των παραγόντων αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου και άλλων καρδιοαγγειακών παθήσεων.
Πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση
Πολύ σημαντική είναι και η πρόληψη της στεφανιαίας νόσου. Νεότερες διαγνωστικές τεχνικές έρχονται να προστεθούν στην κλασική δοκιμασία κόπωσης και να επεκτείνουν την έγκαιρη διάγνωση.
- Η αξονική στεφανιογραφία διαθέτει υψηλότατη προγνωστική αξία, η οποία πλησιάζει το 99%.
- H δυναμική υπερηχοκαρδιογραφική μελέτη, με ευαισθησία και ειδικότητα να φθάνει περί το 85%.
- Η μαγνητική τομογραφία καρδιάς σε συνθήκες φόρτισης (stress cMRI) επίσης διαθέτει πολύ υψηλή ευαισθησία πλησιάζοντας το 95%.
- Στην ομάδα μας διαθέτουμε κορυφαίους στις καρδιακές απεικονιστικές τεχνικές, Καρδιολόγους οι οποίοι διενεργούν κατ΄ αποκλειστικότητα τη νέα εξέταση με ελάχιστη έκθεση στην ακτινοβολία, την Stress Cardiac CT perfusion. Ενδείκνυται για αξιολόγηση ασθενών με γνωστή νόσο των στεφανιαίων αγγείων, με ενδιάμεσο κλινικό κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και μη τυπική συμπτωματολογία, για ξιολόγηση της σημασίας των στενώσεων στα στεφανιαία αγγεία. Κυρίως για ασθενείς που προηγουμένως, η αξονική στεφανιογραφία ανέδειξε έντονο φορτίο ασβεστίου στα στεφανιαία αγγεία, καθώς και προεγχειρητικά, σε ασθενείς υψηλού κινδύνου για στεφανιαία νόσο, οι οποίοι είναι ασυμπτωματικοί.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Σε αυτά έρχονται να προστεθούν νεότερα δεδομένα όσον αφορά τη θεραπευτική φαρέτρα καθώς και πρωτόκολλα αντιμετώπισης. Έτσι, επιδιώκεται η σταθεροποίηση οιασδήποτε αθηρωματικής πλάκας, μέσω της πρωτογενούς ή δευτερογενούς πρόληψης (σε ασθενείς οι οποίοι έχουν ήδη υποστεί κάποιο επεισόδιο) με σκοπό τη μετατροπή τους από ευάλωτες σε σταθερές.
H στεφανιογραφία είναι μια διαδερμική διαγνωστική εξέταση (καθετηριασμός) που διενεργούν οι Επεμβατικοί Καρδιολόγοι. Πραγματοποιείται από την κερκιδική αρτηρία, προκειμένου να απεικονιστούν τα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς.
Εάν επιβεβαιωθεί η έμφραξη της αρτηρίας, τότε αναλόγως του μεγέθους και της θέσης της βλάβης, μπορεί να διενεργηθεί αγγειοπλαστική στεφανιαίων αγγείων (μπαλονάκι) σε συνέχεια της στεφανιογραφίας ή σε δεύτερη φάση. Εάν η αθηρωματική πλάκα είναι πολύ σκληρή, τότε διενεργείται αθηρεκτομή (Rotablation).
Στόχος είναι να αποφευχθεί, το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
